Blog

Wraz z końcem roku 2023 podmioty dokonujące sprzedaży tzw. mieszanej, czyli opodatkowanej i zwolnionej z VAT zobowiązane są do dokonania rocznej korekty VAT naliczonego. Korekta roczna VAT umożliwia im prawidłowe odliczenie VAT naliczonego od zakupów niezwiązanych bezpośrednio ze sprzedażą zwolnioną. Zmiany w rozliczaniu korekty rocznej VAT wprowadzone pakietem SLIM VAT 3,mogą wpływać na sposób, w jaki podatnicy dokonują rozliczeń z fiskusem. W artykule przedstawiamy zasady sporządzania rocznej korekty VAT, istotne zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2024 roku oraz sposób jej rozliczenia w księgach rachunkowych dla celów bilansowych i podatkowych.

Wprowadzenie do tematu korekty rocznej VAT za 2023 rok stanowi istotne zagadnienie dla podatników dokonujących sprzedaży mieszanej. Korekta roczna VAT  umożliwia im  prawidłowe odliczenie VAT naliczonego od zakupów niezwiązanych bezpośrednio ze sprzedażą zwolnioną… Zmiany w rozliczaniu korekty rocznej VAT wprowadzone pakietem SLIM VAT 3,mogą wpływać na sposób, w jaki podatnicy dokonują rozliczeń z fiskusem.

1. Zasady ogólne odliczania VAT a sprzedaż mieszana

Zgodnie z ogólną zasadą (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim służy czynnościom opodatkowanym. Zdarza się, że podatnicy wykonują czynności opodatkowane i zwolnione z VAT. Jeśli jest to możliwe, powinni przyporządkować wydatki związane z czynnościami opodatkowanymi i zwolnionymi. Nie zawsze jest to jednak możliwe do ustalenia, ponieważ często zdarza się, że ponoszone przez podatnika wydatki służą czynnościom mieszanym. Należy wówczas ustalić proporcję, w jakiej podatnik może odliczyć VAT naliczony. Współczynnik ten liczony jest jako proporcja obrotu opodatkowanego do obrotu całkowitego.

W = obrót opodatkowany/obrót całkowity x 100%

W trakcie roku podatnik ustala wstępny wskaźnik proporcji, oparty na danych za zeszły rok podatkowy. Po zakończeniu roku podatkowego należy dokonać rocznej korekty VAT naliczonego opartej na danych rzeczywistych za rok, którego proporcja dotyczy.  Zdarza się, że wyliczenie wstępnego wskaźnika proporcji nie jest możliwe, ponieważ sprzedaż mieszana w poprzednim roku nie występuje lub dane te nie są adekwatne do sprzedaży roku bieżącego.

2. Wstępny wskaźnik proporcji – zwolnienie ze stosowania

Istnieje możliwość niestosowania wstępnego wskaźnika proporcji w przypadku, gdy:

– wskaźnik ten przekracza 98%, można uznać, że wynosi on 100% i podatnik ma prawo do odliczania 100% VAT naliczonego z faktur zakupu. Dodatkowy warunek, jaki musi być w tym celu spełniony to kwota VAT nieodliczonego wyliczonego według tej proporcji nie może przekroczyć 10 000 zł w skali roku

– w sytuacji gdy wskaźnik ten nie przekracza 2%, można uznać, że proporcja wynosi 0% i podatnik nie ma prawa do odliczania VAT naliczonego z faktur zakupu.

3. Roczna korekta VAT – ustalenie rzeczywistego wskaźnika proporcji i zwolnienia

Zgodnie z Art. 91. 1. po zakończeniu roku podatkowego podatnik wylicza wskaźnik proporcji według danych rzeczywistych za rok, którego korekta VAT naliczonego dotyczy.

Korektę roczną VAT ujmuje się w deklaracji VAT za pierwszy miesiąc następujący po zakończonym roku, którego ona dotyczy. (Art. 91. 3.) Dla podmiotów, których rok podatkowy zakończył się 31/12/2023 korekta roczna VAT zostanie ujęta w JPK VAT za styczeń 2024, który należy złożyć do Urzędu Skarbowego do 26 lutego 2024 dla podatników rozliczających VAT miesięcznie lub do 25 kwietnia 2024 dla podatników rozliczających VAT kwartalnie.

Zgodnie z Art. 91. 1.a można odstąpić od jej sporządzania  w przypadku, gdy rzeczywisty wskaźnik różni się od szacowanego o mniej niż 2%. W sytuacji gdy rzeczywisty wskaźnik jest niższy od szacowanego, to zwolnienie ma zastosowanie po spełnieniu dodatkowego warunku, jakim jest limit kwoty VAT wynikającej z różnicy wynoszący 10 000 zł. Zmiana ta została wprowadzona pakietem SLIM VAT 3 Z 01 lipca 2023 roku.

4. Korekta roczna VAT zakupów środków trwałych oraz wartości niematerialne i prawne (dalej WNIP)

W przypadku zakupu towarów i usług zaliczanych przez podatnika do środków trwałych oraz WNIP przekraczających wartość 15 000 zł — korekty rocznej VAT dokonuje się w okresie pięcioletnim.

W przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów — dokonuje się jej w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

5. Podsumowanie istotnych zmian w przepisach dotyczących korekty rocznej VAT w ramach pakietu SLIM VAT 3

– brak obowiązku uzgadniania z naczelnikiem US proporcji wyliczonej szacunkowo

– obowiązek zawiadomienia naczelnika US o zastosowanej szacunkowej proporcji w terminie do 25 dnia następującego po miesiącu, za który składany jest JPK VAT, w którym proporcja ta została zastosowana

– zwiększenie limitu nieodliczonego VAT w skali roku gdy wskaźnik przekraczający 98% uznaje się za wynoszący 100% z 500 zł na 10 000 zł.

– zniesienie obowiązku korekty rocznej VAT jeśli różnica pomiędzy wskaźnikiem szacowanym a rzeczywistym nie przekracza 2%. Zwolnienie to można zastosować w przypadku gdy różnica kwoty nieodliczonego VAT występująca pomiędzy wskaźnikiem szacowanym a rzeczywistym nie przekracza 10 000 zł (art. 91 ust. 1. a i 1. b ustawy o VAT)

Regulacje te mają zastosowanie do ustalania korekty rocznej VAT za 2023 rok, wyliczanej w roku 2024.

6. Bilansowe i podatkowe ujęcie korekty rocznej VAT

Dla celów bilansowych roczną korektę VAT ujmuje się odpowiednio w pozostałych kosztach lub przychodach operacyjnych. Wykazywana ona jest w księgach roku, którego dotyczy. Jeśli w momencie ustalenia rzeczywistej proporcji za dany rok księgi tego roku są już zamknięte a sprawozdanie finansowe zatwierdzone, można kierować się zasadą istotności przychodów lub kosztów. Jeśli ujęcie tej korekty w wyniku roku następnego nie zniekształca rzetelnego obrazu sytuacji spółki, można ją ująć w księgach roku kolejnego.

Podatkowo koszty lub przychody z niej wynikające ujmuje się zgodnie z orzecznictwem organów podatkowych w okresie, w którym złożono JPK VAT, w którym została ona wykazana.

Podsumowując, regulacje dotyczące korekty rocznej VAT są kluczowym elementem systemu podatkowego, zapewniającym prawidłowe rozliczanie podatku od towarów i usług przez podatników prowadzących działalność mieszaną. Dzięki możliwości stosowania wstępnego wskaźnika proporcji, a także opcji korygowania tego wskaźnika po zakończeniu roku podatkowego, podatnicy mogą dokładniej odzwierciedlać rzeczywisty charakter swojej działalności gospodarczej w rozliczeniach z fiskusem. Nowelizacje wprowadzone pakietem SLIM VAT 3 dodatkowo usprawniają ten proces.

Zmiany te, szczególnie podniesienie limitu nieodliczonego VAT oraz wprowadzenie możliwości rezygnacji z rocznej korekty VAT w określonych sytuacjach, są odpowiedzią na potrzeby praktyczne podatników i mają na celu ułatwienie dokonywanych przez nich rozliczeń.

źródło: mddp-outsourcing.pl