Blog

W ubiegłym kwartale, a dokładniej 29 września, ogłoszono wyrok najwyższej instytucji sądowej UE. Wyrok ten być może będzie odtąd diametralną zmianą w środowisku biznesowym. Środowisko to jest to przestrzeń gdzie dochodzi do wielu transakcji kupna bądź sprzedaży, w ramach wzajemnych rozliczeń. Wyrok TSUE omawia sytuację, gdzie dwa podmioty gospodarcze zawierające umowę cywilną między sobą i nie wystawiające w związku z dokonanymi usługami żadnych faktur- mogą w tej wyjątkowej sytuacji uznać umowę jako fakturę VAT.

Głównym elementem, by spełnić ten warunek jest fakt, iż dany kontrakt powinien zawierać w swej treści wszystkie niezbędne informacje do ustalenia, czy nabywcy przysługuje prawo do odliczenia VAT.

Orzeczenie TSUE

Wyrok wydano na podstawie sprawy spornej pomiędzy słoweńską spółką z grupy Raiffeisen ze słoweńskimi organami podatkowymi. Istotnym jest podkreślenie faktu, iż orzeczenie TSUE dotyczy interpretacji przepisów unijnej dyrektywy VAT. Z wymienioną dyrektywą są spójne polskie przepisy VAT, więc wnioski zawarte w wyroku przez Trybunał mają istotne znacznie w kontekście zasad podatkowych dla polskich jednostek gospodarczych.

Spółka z grupy Raiffeisen zawarła umowę zbycia i leasingu zwrotnego ze spółką Red, która to była właścicielem gruntu i domu mieszkalnego. Na swojej własności miała zamiar zainwestować w nowe nieruchomości. Zgodnie z wiążącym kontraktem, spółka z grupy zobowiązała się do nabycia gruntu za pewną ceną. Spółka RED zaś zobowiązała się do płacenia na rzecz Raiffeisen miesięcznych rat leasingowych do wartości spłaty gruntu i nieruchomości, które miały powstać.

W związku z dokonanymi transakcjami, spółka Raiffeisen jednak nie wystawiała faktur VAT. Co za tym idzie- nie zapłaciła również podatku VAT od tych transakcji. Spółka RED postanowiła odliczyć VAT na podstawie treści umowy i potraktowała kontrakt jako fakturę VAT. W dalszym etapie, powyższe kwestie podatku VAT zostały zakwestionowane przez słoweńskie organy podatkowe.

Słoweński sąd przeprowadzający proces w wyżej wymienionej sprawie, wystąpił do TSUE z zapytaniem, czy umowa zawarta przez dwóch podatników VAT oraz której przedmiotem są wykonywane usługi bądź dostarczane towary, może być uznana za fakturę VAT. W odpowiedzi na zapytanie, TSUE powołał się na orzecznictwo, gdzie zasada neutralności VAT wymaga, by prawo do naliczonego podatku zostało przyznane w razie spełnienia przesłanek materialnych z zaznaczeniem, że mają do tego prawo pomimo niespełniania niektórych wymagań formalnych. W końcowych wnioskach TSUE określił, że:

• dokument może być uznawany za fakturę VAT, gdy w treści jest wykazana kwota tego VAT-u oraz gdy zawiera obowiązkowe elementy faktury niezbędne do ustalenia, czy materialne przesłanki zostały spełnione, jeśli chodzi o odliczenie VAT,
• dokument może być traktowany jako faktura VAT, gdy nie ma znaczenia badanie woli stron umowy co do tego, by stał się on fakturą.

TSUE zaznaczył, iż w pewnych okolicznościach można dojść do wniosku, że umowa równa jest fakturze VAT i strona nabywająca ma prawo do jego odliczenia. Istotne do podkreślenia jest to, iż w art. 226 Dyrektywy VAT są wskazane obligatoryjne elementy faktury, które to nie muszą znajdować się na przykład w umowie, by móc odliczyć VAT z tej umowy i finalnie potraktować jako fakturę.

Wyrok ten spotkał się z szeregiem krytyki ze strony ekspertów w dziedzinie podatków, którzy wskazują na istotne problemy w podejściu praktycznym do tematu. Zgodnie z wyrokiem, podatnik nie będzie miał pewności, czy przypadkiem jego dokumenty handlowe nie będą potraktowane jako faktura VAT. Jeżeli doszłoby do takiej sytuacji, to wówczas wystawiając już normalną fakturę VAT do innego dokumentu handlowego (na przykład do umowy), organy podatkowe mogłyby uznać wystawioną fakturę jako pustą i zobowiązać podatnika do zapłaty dodatkowej kwoty VAT wraz z należnymi odsetkami. Zmiana ta może przysporzyć wiele niepewności w środowisku biznesowym.

źródło:  mddp-outsourcing.pl