Blog

Zakładanie firmy w jej dowolnej formie oznacza dla przedsiębiorcy obowiązek płacenia podatku od dochodu. Polskie przepisy przewidują kilka jego form, spośród których można wybrać tę najkorzystniejszą, jeśli inaczej nie stanowi prawo. Jednym ze sposobów rozliczania się z fiskusem jest podatek liniowy. Czym się on charakteryzuje, kto może z niego korzystać i jakie są jego wady i zalety?

Na czym polega podatek liniowy?

Kwestie związane z rozliczaniem podatków reguluje Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, potocznie nazywana ustawą PIT. W art. 27 ust. 1 oraz art. 30c ust. 1 wymieniono wszystkie dostępne formy opodatkowania, z jakich może korzystać przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą. Oczywiście nie zawsze wybór jest w pełni dowolny. Ustawa bowiem przewiduje wiele wyjątków i wprowadza sporo ograniczeń.

W Polsce od lipca 2022 roku działalność gospodarcza może być opodatkowana podatkiem zryczałtowanym (tzw. ryczałt ewidencjonowany lub karta podatkowa), na zasadach ogólnych ze stawką 12% lub 32% oraz podatkiem liniowym.

Podatek liniowy wyróżnia się w tej grupie stałą stawką podatkową w wysokości 19%. Jest ona niezmienna bez względu na to, czy firma osiąga duże, czy małe obroty. Właściciela firmy, który wybrał podatek liniowy, obowiązuje prowadzenie Książki Przychodów i Rozchodów. Musi on też odprowadzać zaliczki i składać zeznanie podatkowe za roczny okres rozliczeniowy.

Działalność gospodarcza a podatek liniowy

Opodatkowanie podatkiem liniowym może wybrać osoba, która osiąga dochód z prowadzonej działalności lub jego źródłem są działy specjalne produkcji rolnej. Wybór nie jest jednak możliwy dla każdego i nie zawsze też jest korzystny.

Biorąc pod uwagę fakt, że stawka podatkowa jest w nim stała i wynosi 19%, opłacalność takiej formy rozliczenia jest uzależniona od typu prowadzonej działalności. Przykładowo w rozliczeniach za 2021 rok:

• stawka podatku 17% obowiązuje przedsiębiorców zakwalifikowanych do I progu podatkowego, u których podstawa opodatkowania wynosi mniej niż 85 528 zł,
• stawka podatku 32% obowiązuje przedsiębiorców zakwalifikowanych do II progu podatkowego, u których podstawa opodatkowania wynosi więcej niż 85 528 zł.

Od lipca 2022 roku:

• przedsiębiorcy zakwalifikowani do I progu podatkowego obliczają podatek w wysokości 12% od podstawy do 120 000 zł,
• przedsiębiorcy zakwalifikowani do II progu podatkowego obliczają podatek w wysokości 32% od podstawy powyżej 120 000 zł.

Forma podatku liniowego jest najkorzystniejsza dla tych przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność opodatkowaną stawką 32%, czyli osiągają dochody powyżej 85 528 zł (do 2021 roku) i 120 000 zł (od 2022 roku). Należy też pamiętać, że przy obliczaniu należnego zobowiązania od podstawy jest odejmowana kwota wolna od podatku.

Z rozliczania podatkiem liniowym nie mogą korzystać wszyscy przedsiębiorcy. Takiego prawa nie mają osoby, które rozpoczęły własną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonują zadania dla byłego pracodawcy.

Obliczanie dochodu a opodatkowanie podatkiem liniowym

Podatek liniowy to jednocześnie podatek dochodowy od osób fizycznych. W praktyce oznacza to, że jego wysokość jest obliczana od dochodu, jaki podatnik uzyskał w danym okresie rozliczeniowym. Podstawę do obliczenia jego wysokości stanowi ewidencja, którą jest on zobowiązany prowadzić. Jest nią Księga Przychodów i Rozchodów, w której są rejestrowane wszystkie zdarzenia gospodarcze.

Na podstawie zapisów w KPiR można obliczyć przychód firmy za dany okres rozliczeniowy oraz koszty uzyskania przychodu (wszelkie wydatki poniesione na prowadzenie firmy i organizację procesu produkcji). Aby obliczyć dochód od kwoty przychodu, należy odliczyć kwotę kosztów uzyskania przychodu.

Wybór formy opodatkowania podatkiem liniowym nakłada na przedsiębiorcę obowiązek opłacania zaliczek. Można go dokonywać na trzy sposoby:

• miesięcznie wg stawki 19%,
• kwartalnie wg stawki 19%,
• miesięcznie w formie uproszczonej, w stałej wysokości niezależnie od dochodów.

Z ostatniej formy mogą skorzystać osoby, które prowadziły działalność w poprzednich latach, a kwota zaliczki może być obliczona na podstawie danych z tego okresu.

Wady i zalety podatku liniowego

Jak każda forma opodatkowania również podatek liniowy ma wady i zalety. Dlatego, zanim prowadzący działalność gospodarczą złoży w urzędzie skarbowym oświadczenie o wyborze tej formy, warto dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty tego rozwiązania.

Zalety podatku liniowego

Do zalet rozliczania się podatkiem liniowym można zaliczyć:

• odliczanie od przychodu kosztów jego uzyskania, co zmniejsza podstawę podatkową (im więcej wydatków firmowych, tym mniejsza podstawa i naliczany od niej podatek),
• niezmienna stawka 19% bez względu na to, jak zmieniają się przychody firmy,
• prosty sposób wyliczania podatku i kwot zaliczek,
• niełączenie dochodów z różnych źródeł, dzięki czemu nie istnieje ryzyko, że na wysokość podatku wpłynie dochód rozliczany wg stawki 12%,
• możliwość odliczenia kwot zapłaconych składek zdrowotnych w wysokości określonej rocznym limitem (w 2022 roku to 8 700 zł).

Wady podatku liniowego

Wśród głównych wad podatku liniowego można wymienić:

• brak możliwości rozliczenia wspólnie z małżonkiem,
• brak możliwości łączenia dochodów z różnych źródeł (jest to zarówno wadą, jak i zaletą, zależnie od okoliczności),
• brak możliwości odliczenia ulg za Internet, na dzieci czy rehabilitacyjnej (można jedynie odliczyć straty poniesione z prowadzonej działalności gospodarczej w latach ubiegłych),
• brak możliwości odliczenia kwoty zmniejszającej podatek (tzw. kwota wolna od podatku),
• przy niskich dochodach prawdopodobieństwo obliczenia kwoty podatku wyższej niż przy stawce podatkowej 12% obowiązującej przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej podatku.

Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, osiągające przychody z działalności lub ze specjalnej produkcji rolnej mogą zdecydować się na wybór podatku liniowego, jeśli ich przychód jest względnie stały, nie przekracza kwoty 120 000 zł, ale też zbytnio nie spada poniżej tego progu.

źródło: goldentax.com.pl