Blog

Powszechnym i typowym dla podmiotów gospodarczych jest zawieranie wszelakich transakcji czy umów, które opierają się na ich odpłatności. Wiąże się to ze sprzedażą bądź zakupem usług lub też towarów. Nie mniej jednak, w życiu każdej jednostki gospodarczej mogą zdarzyć się sytuacje, gdzie takie transakcje będą nieodpłatne, w formie na przykład darowizn.

Niniejszy artykuł będzie się skupiał na tej drugiej wymienionej sytuacji, a przeanalizowany przypadek dotyczyć będzie otrzymania w formie nieodpłatnej materiałów, jego wycenie i ewidencji w księgach rachunkowych.

W wyniku przeprowadzenia transakcji gospodarczej bądź wzajemnych ustaleń może zajść sytuacja, iż podmiot w drodze współpracy z inną firmą, otrzyma od niej nieodpłatnie materiały, zdatne do dalszego użytku bądź sprzedaży, nie noszące śladów większych uszkodzeń. Decyzją takiego podmiotu może być przyjęcie nieodpłatne danych materiałów bądź towarów i chęć ich wykorzystania i posiadania ich na własność. Problem, jaki powstaje przy zaistniałej sytuacji, to ewidencja księgowa takiego zdarzenia jak i jego prawidłowa wycena, według której wprowadzić nabyte nieodpłatnie przedmioty do ksiąg rachunkowych zgodnie z aktualnymi przepisami.

Jak wycenić składnik otrzymany nieodpłatnie

Składniki otrzymane w sposób nieodpłatny, jeżeli nie jest możliwa do ustalenia ich cena nabycia, w tym w drodze darowizny, ich wycena następuje za pomocą ceny sprzedaży identycznych materiałów lub podobnych do nich. Mówi o tym art. 28 ust. 2 Ustawy o Rachunkowości.  Za cenę sprzedaży netto takiego aktywa przyjmuje się najbardziej skrupulatną do uzyskania na dzień bilansowy cenę sprzedaży, bez podatku VAT i akcyzy, wycena powinna być pomniejszona o wszelkie rabaty, opusty i inne zmniejszenia tej wartości, oraz o koszty związane z przystosowaniem aktywa do sprzedaży i dokonaniem samej transakcji zbycia. Jeśli nie jest możliwa do określenia w sposób należyty cena sprzedaży netto, wówczas należy ją określić za pomocą wartości godziwej na dzień bilansowy zgodnie z art. 28 ust. 5 Ustawy o Rachunkowości.

Jak poprawnie zaksięgować składnik otrzymany nieodpłatnie

Ewidencja księgowa takiego nieodpłatnego nabycia jest mniej skomplikowana niż sama jego wycena. Jeśli materiały podlegają ewidencji magazynowej, to wtedy zachodzi potrzeba zaksięgowania takiej operacji na koncie materiałów.

W drugim przypadku, gdy składniki aktywów nie są objęte ewidencją magazynową, ich wartość obciąży bezpośrednio konta działalności operacyjnej bądź też konto pozostałych kosztów operacyjnych. Druga strona zapisu będzie dotyczyła zawsze pozostałych przychodów operacyjnych. Ustawa o Rachunkowości stanowi, iż wszelkie koszty i przychody związane z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnych (łącznie z darowizną) aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych, jako koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki- zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych.

Na szczególną uwagę zasługuje przypadek przeznaczenia wyżej wspomnianych materiałów na poczet środków trwałych. W momencie, gdy podmiot otrzymuje materiały, które mają przesłanki do zakwalifikowania ich jako środki trwałe, to znaczy spełniają kryterium przewidywanego okresu ich ekonomicznej użyteczności, kompletności, zdatności do użytku i przeznaczenia na potrzeby jednostki, może je oddać do użytku i wprowadzić do ewidencji majątku trwałego. Ewidencja księgowa takiego zdarzenia gospodarczego obciąża konto środków trwałych oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów, zgodnie z art. 41 ust. 2 Ustawy o Rachunkowości. Według tego artykułu ustawy, powyżej zaliczone do międzyokresowych przychodów kwoty odnosi się na konto pozostałych przychodów operacyjnych, równolegle do odpisów amortyzacyjnych danego środka trwałego związanego z nieodpłatnie otrzymanymi materiałami.

źródło: mddp-outsourcing.pl